In het jaar van de oprichting van de VJA (1995) introduceerde de KNMP de ‘registratiefase’, oftewel de vervolgopleiding voor beginnende openbaar apothekers. Sinds die tijd dient iedere apotheker die in het KNMP-register voor openbaar apotheker specialisten ingeschreven wil worden de vervolgopleiding van twee jaar te doorlopen. Hierna mag men zich openbaar apotheker specialist noemen. Sinds januari 2016 is de openbaar apotheker een publiekrechtelijk erkend specialisme en resulteert afronding van de vervolgopleiding in opname in het specialistenregister van de Wet BIG.
Doelstelling VJA
De doelstelling van de VJA is wat betreft de vervolgopleiding tweeledig: enerzijds zet de VJA zich in voor de apothekers in opleiding tot openbaar apotheker (ApIOS), anderzijds zet de VJA zich in algemene zin in voor de kwaliteit van de farmaceutische zorg en daarmee voor de toekomst van de professie. Hieruit vloeit voort dat wij nauw bij de opleiding betrokken zijn, onder ander middels een klankbordgroep, focusgroepen waarin wij deelnemen en overleg met de opleidingsdirecteur. De vervolgopleiding vraagt immers om voortdurende evaluatie en bijsturing, iets waar de VJA zich vanaf haar oprichting voor inzet.
De opleiding, wat houdt dat in?
Als ApIOS ga je in opleiding bij een apotheker opleider (ApOP) in een erkende opleidingsapotheek. In het landelijk Opleidingsplan Specialisme Openbare Farmacie staat de inhoud van de opleiding uitgebreid beschreven. Aan de hand van 10 taakgebieden (bijvoorbeeld ‘communicatie met en begeleiding van de patiënt’ en ‘medicatiebewaking’) en 7 competentiegebieden (bijvoorbeeld ‘samenwerking’ en ‘professionaliteit’) zijn verschillende EPA’s (entrustable professional activities) geformuleerd: kenmerkende activiteiten voor de openbaar apotheker. Een EPA kan bijdragen aan de ontwikkeling van meerdere competenties. De verschillende toetsinstrumenten (bijvoorbeeld ‘korte praktijkbeoordeling’ en ‘reflectieverslag’) maken aantoonbaar dat een ApIOS de kwaliteiten van een openbaar apotheker gedurende de opleiding ontwikkelt. Toetsing vindt dus met name in de praktijk plaats, maar er zijn ook centrale toetsmomenten.
Verplicht en/of erkend?
De vervolgopleiding is niet wettelijk verplicht, maar wordt wel geadviseerd. In januari 2016 is het specialisme openbaar apotheker publiekrechtelijk erkend. De VJA heeft veel input geleverd in de aanloop naar deze erkenning. Nu de erkenning rond is zullen er mogelijk veranderingen waarneembaar zijn in de kwaliteit van de opleiding, de opleidingsapotheken en de bekostiging ervan.
Hoeveel plaatsen zijn er?
Door een stijgend aantal aanmeldingen dien je rekening te houden met een wachttijd die kan oplopen tot 6 maanden. De startdata van de opleiding worden vermeld op de website van KNMP. In 2017 zijn er 7 startdata van de vervolgopleiding. Per startdatum worden ca. 17 ApIOSsen toegelaten.
Ten tijde van schrijven is het Capaciteitsorgaan bezig met een advies aan het ministerie van VWS en veldpartijen over de benodigde jaarlijkse instroom in de vervolgopleiding tot openbaar apotheker. Doel hiervan is om in de toekomst een evenwicht te verkrijgen of te behouden tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Het advies wordt opgesteld door het Capaciteitsorgaan en komt tot stand met het veld en beroepsverenigingen. Zo is er onder andere met behulp van de KNMP een werkgroep gevormd met verschillende apothekers. Daarnaast spreekt het Capaciteitsorgaan met zorgverzekeraars en andere veldpartijen, waaronder de VJA.
Wat kost de opleiding?
Een centrale studiedag van de vervolgopleiding kost ca. €350,-. In totaal zijn er ca. 20 centrale studiedagen in de vervolgopleiding. De KNMP adviseert om de kosten voor de vervolgopleiding te verdelen tussen de werkgever en de ApIOS. De cao apothekers in loondienst voor apothekers werkzaam bij een apotheek die is aangesloten bij de Vereniging Zelfstandige Apothekers geeft aan dat ten minste 50% van de kosten voor de werkgever zijn, maar dat in onderling overleg ook anders (ten voordele van de ApIOS) overeengekomen kan worden. Let op: deze cao geldt dus niet voor apotheken die niet zijn aangesloten bij de VZA. Eventueel stelt een werkgever een studieovereenkomst op. Mogelijk wordt hierin een clausule opgenomen die aangeeft wat er met de kostenverdeling gebeurt indien je vroegtijdig of binnen een bepaalde tijd na afronding van de vervolgopleiding vertrekt.
Naar aanleiding van de erkenning van het specialisme openbaar apotheker zijn bij het ministerie van VWS beschikbaarheidsgelden aangevraagd voor de vervolgopleiding. Mogelijk ziet de financiering van de vervolgopleiding binnen afzienbare tijd dus anders uit.
Waar moet ik rekening mee houden?
Middels een aanmeldformulier kun je je aanmelden voor de vervolgopleiding. Dit doe je bij de Specialisten Registratie Commissie – Openbare Farmacie (SRC-OF). De SRC toetst of ApIOS, ApOP en opleidingsapotheek voldoen aan de eisen zoals gesteld in het Besluit Opleidingseisen Openbare Farmacie. Hierin staat onder andere vermeld dat het gedurende de opleiding niet is toegestaan om als gevestigd apotheker te werken.
De VJA adviseert toekomstig ApIOSsen om bij een eventuele voorgangend ApIOS na te vragen hoe hij of zij het opleidingsklimaat in de betreffende opleidingsapotheek heeft ervaren. Net als dat het voor de ApOP belangrijk is dat hij of zij een goede ApIOS heeft, is het voor jou belangrijk dat je een goede ApOP en opleidingsapotheek hebt!
Meer informatie
Veel informatie over het specialisme is te vinden op de website van de KNMP. Mocht je vragen hebben over de opleiding en/of onze hulp hierbij nodig hebben, schroom dan niet om contact op te nemen met Linda van den Goor, bestuurslid Specialisme (specialisme@vja.nu). Indien je wilt meedenken over de kwaliteit van de opleiding, kun je als ApIOS tevens zitting nemen in de VJA Klankbordgroep Vervolgopleiding. Neem ook in dat geval contact op met het bestuurslid Specialisme.
Praktische e-mailadressen
SRC-OF: Miranda de Kievit (m.de.kievit@knmp.nl)
De SRC-OF is er onder andere voor de erkenning van opleidingsplaatsen en opleiders. Erkenning moet worden aangevraagd via de formulieren op de KNMP-website en dien je in bij de SRC-OF.
Wisselen van opleidingsplaats? Onder bepaalde omstandigheden kan dit. Dit dien je vooraf altijd te melden bij de SRC-OF. Let op, goedkeuring is vereist! Bij Miranda kun je tevens terecht indien je uit dreigt te lopen.
Opleidingsdirecteur: Olaf Tan
Bij inhoudelijke problemen kun je mailen naar apios@knmp.nl
Berry Daemen (b.j.g.daemen@knmp.nl)
Vertrouwenspersoon. Indien er problemen zijn, kun je met haar contact opnemen.
Verhindering van een studiedag kan onder bijzondere omstandigheden. Dit moet je minimaal twee weken van tevoren schriftelijk melden door een mail te sturen naar vervolgopleiding@knmp.nl
Voor het aanmelden voor de slotdag dien je uiterlijk 3 weken vóór de betreffende slotdag een e-mail te sturen naar inforegistratie@knmp.nl. Let er op dat alle onderdelen van de vervolgopleiding eveneens 3 weken vóór de betreffende slotdag zijn afgerond.
